We beginnen achteraan, bij programma  5 Sociaal Domein. Het domein wat zo kwetsbaar is, het domein waar ons hart ligt, het domein waar een taak voor ons ligt om te zien naar onze naaste en een schild te zijn voor de zwakke.

We zijn blij met de uitvoering van onze moties en de gedane toezeggingen op het Sociaal Domein. Ook over het feit hoe deze zijn verwerkt in de begroting en hoe het college dit heeft opgepakt. Om onze dank daarvoor uit te spreken en de moties en toezeggingen die gedaan zijn niet te laten vergeten, en naar de vrijwilligers die mensen helpen met schulden en werkzaam zijn bij de voedselbank, bieden wij het college de QUIET 500 aan.  De redactie daagt hiermee de 500 rijkste Nederlanders uit om mee te werken aan de armoedebestrijding. Daar wij zeker weten dat Nijkerk tot een van de 400 rijkste gemeentes behoort is bevelen wij de inhoud van harte bij u aan.

Vanuit de samenleving bereiken ons gelukkig niet veel probleemgevallen tot op heden. Wel houden wij zorg bij de  bewaking en monitoring van het budget door het college. Bij de voorjaarsnota hebben wij hier nadrukkelijk over gesproken. Ook bij de technische vragenronde hebben wij hier nadrukkelijk om gevraagd. De toelichting en beantwoording stellen ons nog niet gerust. De creatieve wijze van boekhouden om het sociaal domein 4 jaar lang te sluiten op 0 vinden wij stuitend. Zeker als we lezen dat de tekorten op het sociaal domein niet veel zullen wijzigen. En dan te bedenken dat er de afgelopen jaren miljoenen zijn overgebleven.

Bij  de voorjaarsnota hebben wij gepleit om het sociaal domein te ontzien en geen korting op te leggen maar dit bij de andere programma’s te verdelen. Dit kon niet rekenen op voldoende steun in deze raad. Nu wij wederom in 2016 geld overhouden op dit domein en de vooruitzichten in Nijkerk  minder somber zijn dan vorig jaar willen wij wederom pleiten om de korting op het sociaal domein te laten vervallen.

Hiervoor hebben we een amendement ingediend: budgetkorting van € 123.000 op het Sociaal Domein.

Programma 4 Wonen en woonomgeving is een programma waar  de laatste jaren heel veel op is bezuinigd en wat we afgelopen jaar ook goed konden zien in onze gemeente. In onze ogen teveel en wij hebben dit bij de voorjaarsnota al aan het college en de raad kenbaar gemaakt. De staat van de onderhoud van onze groenvoorziening en verhardingen is op een aantal plekken onder de maat in het afgelopen jaar. Wij zijn hier op straat veel over aangesproken. Ook zijn diverse projecten uit de voorzieningen wegen vooruitgeschoven en getemporiseerd. Tegelijkertijd wordt ook in andere dossiers de noodzaak tot investeren duidelijk. Wij denken dan met name aan het verkeersplan Binnenstad zoals onlangs gepresenteerd en binnenkort besproken.

We hebben hiervoor 2 amendementen ingediend, 1 voor incidenteel en 1 voor structurele inzet van geld. Voorzitter allereerst incidenteel. Hiervoor vinden wij dekking door gebruik te maken van de reserve precariobelastingen. Deze reserve is aanwezig omdat we niet zeker weten en wisten of wij deze belasting konden innen. De aanslagen 2015 zijn verstuurd, geïnd en er is geen bezwaar aangetekend door de kabelaars. € 1.530.000 Euro is beschikbaar om in te zetten of te worden toegevoegd aan de algemene reserve. Wij zullen dit niet allemaal opmaken maar dagen ook de andere fracties uit om met projecten en voorstellen te komen waarbij dit geld kan worden ingezet. 

Het eerste amendement: Reserve precariobelasting.

Dit amendement geeft het college meer armslag in de begroting om aan bewonerswensen tegemoet te komen. Dit past ook heel mooi bij Samen aan Zet waar het college goede ideeën uit de samenleving direct kan oppakken. Het gaat dan veelal om verbeteringen en slimmere aanpak van verhardingen en groen. Vaak zijn dit ideeën die incidenteel geld kosten maar structureel geld opleveren. Het verhogen van het budget voor bewonerswensen voor 2017 lijkt ons dan ook een goede zaak. Afhankelijk van de uitkomsten van het traject Samen aan zet kan dit mogelijk structureel worden voor 2018 en verder.  Om een extra impuls te geven aan onze samenleving in combinatie met de bewonerswensen willen wij hiervoor in 2017  € 200.000,= beschikbaar stellen

Dit amendement stelt € 300.000,= beschikbaar aan de voorziening wegen  om dit extra in te zetten bij de renovatie van de Oranjebuurt. Een wijk die enkele jaren heeft moeten wachten en welke het verdient om te worden aangepakt. Door temporisering zijn de kosten gestegen en ook de markt trekt aan waardoor het budget onder druk komt te staan. Daarnaast mag ook het wachten worden beloond met iets extra’s.

Dit amendement voegt € 600.000,= toe aan het Programma Ruimtelijke en Maatschappelijk Investeringen om aanvullende maatregelen te kunnen bekostigen welke door het platform Binnenstad worden voorgesteld en niet in het huidige GVVP zijn voorzien.

Het tweede amendement: Budgetkorting van € 176.000 op Wonen en Woonomgeving.

Uit de begroting blijkt en uit de 2^e bestuursrapportage nog meer, dat er in de komende jaren een overschot is te verwachten. Wij hebben de grootste korting met het samen aan Zetproces bij Wonen en Woonomgeving  neergelegd. Wij weten dat op wonen en woonomgeving de afgelopen jaren al zeer veel is bezuinigd en dat dit direct raakt aan het welbevinden van onze inwoners. Ons bereiken veel klachten, met name over de woonomgeving. Wij willen structureel € 400.000,= toevoegen aan dit cluster zodat er hier geen sprake is van een korting van € 176.000,00 maar een budget beschikbaar komt € 224.000,=. De bal ligt echter bij cluster vier en niet bij ons als raad. Wel vinden wij dat het niveau in Nijkerk voor het openbaar groen onder de maat is en vele Nijkerkers met ons. Gezien de omslag van tekort naar overschot is het in onze ogen niet terecht dit cluster een bezuinigingsbudget mee te geven.

Wij gaan niet onze punten en accenten over accommodatiebeleid, duurzaamheid, veiligheid, handhaving  en werkgelegenheid zoals genoemd bij de behandeling van de voorjaarsnota herhalen.  Onze zorgen hierover zijn echter bij deze begroting niet weggenomen. Wij hebben een vraag  gesteld aangaande de mogelijke consequenties van het beleid aangaande de WSW.  Eind 2015 hebben de zeven gemeenten van de Regio Noord-West Veluwe opdracht gegeven om te komen tot een transformatie van de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW), dit ivm de komst van de Participatiewet. Per 31 december 2016 loopt het huidige Sociaal Economisch Contract met de Inclusief Groep af. Tot op heden hebben wij nog geen voorstel gezien waarover wij als Raad een besluit gaan nemen. Wij vragen ons dan ook af welke consequenties het heeft voor de betreffende burgers van Nijkerk als er niet voor 1 januari 2017 nieuwe contractafspraken zijn gemaakt. En welke financiële consequenties dit zal hebben voor de begroting van 2017. We hebben een uitnodiging ontvangen om op 16 november te worden bijgepraat over dit onderwerp. We willen dan wel weten wat de financiële consequenties hiervan zijn.

Vorig jaar bij de behandeling van de begroting 2016-2019 hadden wij samen met het CDA een sluitende begroting zonder OZB-verhoging. De lasten van de inwoners zijn met ingang van dit jaar verhoogt met € 800.000. Deze verhoging blijft ook voor 2017 staan. Deze verhoging was en is volgens het college noodzakelijk om het tekort op het sociaal domein te dekken. In de tweede bestuursrapportage geeft het college aan, net als in 2015 ook in 2016 veel geld over te houden op dit domein, namelijk € 1.750.000. Geld dat voor een belangrijk deel gevraagd is van de burger maar niet is gebruikt. Wij vragen geld van de burger maar doen er niets mee. Wij stellen voor het overschot van 2016 niet in de reserve te storten, maar de OZB-verhoging over 2016 in 2017  terug te geven aan de burgers. Bij de behandeling van de tweede bestuursrapportage zal hiertoe dan formeel besloten moeten worden. Bij de jaarrekening 2016 kunnen we naar onze mening bezien of ook sprake kan zijn van teruggave van de verhoging over 2017. Dan kunnen we bezien wat het definitieve tekort over 2016 op het sociaal domein is. Tot zover de woordvoering in onze eerste termijn.

Na de eerste termijn van alle fracties volgt er een schorsing waarin we de verschillende moties en amendementen van de andere fracties bespreken. Er wordt gewikt en gewogen, welke kunnen we steunen, welke zijn overbodig en welke zijn een sigaar uit eigen doos? Na de schorsing is het de beurt van het college om een antwoord te geven over de reactie van de fracties op de programmabegroting. Ook geeft het college aan welke motie of amendement ze steunen of ontraden. Hierna volgt weer een schorsing waarin we bespreken wat de volgende te zetten stappen zijn omtrend de moties en amendementen. Ook zien we dat onze eigen amendementen niet worden gesteund ook al vinden enkele fracties ze wel sympathiek. Uiteindelijk beslissen we om onze amendementen in te trekken, twee moties van de coalitie te steunen en tegen het raadsvoorstel over de programmabegroting te stemmen. We zijn met het doel om de begroting te steunen de avond begonnen. Onze kritische opbouwende en constructieve houding werd door het colege en de coalitie niet omgezet in toezeggingen of tegemoetkomingen. Mede daardoor hebben we onze amendementen ingetrokken en hebben we tegen deze begroting gestemd.